Çmimet e naftës ranë për t’u tregtuar afër niveleve më të ulëta dy-mujore këtë të hënë, pasi më parë ranë me rreth 1 dollarë për fuçi, kjo pasi frika e ofertës u zvogëlua ndërsa shqetësimet mbi kërkesën për karburant nga Kina dhe forca e dollarit amerikan ranë mbi çmimet.
Kontratat e së ardhmes së naftës së papërpunuar ‘Brent’ për janarin kishin rënë me 65 cent, ose 0.7%, në 86.97 dollarë për fuçi në orën 10:00 GMT, citon Reuters.
Kontratat e së ardhmes së naftës së papërpunuar të Teksasit Perëndimor (WTI) për dhjetorin ishin 79,71 dollarë për fuçi, duke rënë 37 cent ose 0,5%, përpara skadimit të kontratës më vonë të hënën. Kontrata më aktive e janarit ra me 50 cent ose 0.6% në 79.61 dollarë për fuçi.
Të dyja bursat u mbyllën të premten në nivelin e tyre më të ulët që nga 27 shtatori, duke zgjatur humbjet për një javë të dytë, me Brent në rënie 9% dhe WTI 10% më të ulët.
“Përveç perspektivës së dobësuar të kërkesës për shkak të frenimit të COVID-it të Kinës, një rikthim i dollarit amerikan sot është gjithashtu një faktor ulës për çmimet e naftës,” tha analistja e CMC Markets, Tina Teng.
“Ndjenja e rrezikut bëhet e brishtë pasi të gjitha të dhënat e fundit ekonomike të vendeve kryesore tregojnë për një skenar recesioni, veçanërisht në Mbretërinë e Bashkuar dhe eurozonën”, tha ajo, duke shtuar se komentet e ashpra nga Rezerva Federale e SHBA javën e kaluar ndezën gjithashtu shqetësime mbi ekonominë e SHBA.
Shefi i politikës energjetike të BE-së i tha Reuters se BE-ja priste të plotësonte rregulloret e saj në kohë për prezantimin e një plani të G7 për të kufizuar çmimin e naftës së papërpunuar ruse më 5 dhjetor.
Tregjet e naftës mbetën të shtrënguara, me Europën dhe Shtetet e Bashkuara që konkurronin për fuçi. Ndërsa Kina pothuajse dyfishoi eksportet e saj me naftë në tetor nga një vit më parë në 1.06 milion ton, vëllimi ishte shumë më poshtë se 1.73 milion ton të shtatorit.
Kërkesa në Kinë, importuesi më i madh i naftës së papërpunuar në botë, mbetet i bllokuar nga kufizimet e Covid ndërsa pritjet për rritje të mëtejshme të normave të interesit diku tjetër është rritur monedha e gjelbër, duke i bërë mallrat në dollarë më të shtrenjta për investitorët.
Shpërndarja e të ardhmes së naftës së papërpunuar Brent në muajin e parë u ngushtua ndjeshëm javën e kaluar ndërsa WTI u kthye në kontango, duke reflektuar shqetësimet në rënie të ofertës.
Ndërkohë pritshmëritë për rritje të mëtejshme të normave të interesit diku tjetër kanë rritur monedhën e gjelbër, duke i bërë mallrat në dollarë më të shtrenjta për investitorët.
Pse nafta nuk ulet në Shqipëri?
Ngritja e Bordit të Transparencës në Shqipëria është parë me skepticizëm, jo vetëm nga opozita shqiptare por edhe ekspertë dhe grupe të intersit. Kohët e fundit, mediat dhe analistët ekonomikë po bien në kurthin e mbledhjes së këtij bordi, i cili në jo pak raste i ndryshon çmimet karburanteve dy herë brenda ditës.
Mos rënia e naftës në tregun vendas me të njëjtat ritme si treguesi Brent në bursat ndërkombëtare ka krijuar shqetësim te konsumatorët dhe shoqatat e biznesit, që kërkojnë transparencë dhe reflektim të çmimeve në tregun vendas.
Karburantet në Shqipëri janë më të shtrenjtat në rajon prej të paktën 20 vitet e fundit, kur taksat ishin më të pakta sesa tani dhe tregu ishte më i pastrukturuar.
Konfindustria thotë se ndikim jo të vogël ka edhe mënyra se si është organizuar tregu i karburanteve në Shqipëri që në thelb është i tipit oligopol dhe kartel me pasojë mungesën e konkurrencës. Po ashtu ekspertët thonë se operatorët e tregut të karburantit po përpiqen të mbulojnë humbjet e vitit të kaluar. Shqipëria konsiderohet si vend me çmim të lartë të naftës, për shkak edhe të taksave pasi për çdo litër naftë që shitet shteti mbledh rreth 112 lekë taksa.
Përgatiti: Gazeta Shqiptare-E.D
